Zaburzenia pracy gruczołu tarczowego kobiety, mogą utrudniać zajście w ciążę i jej donoszenie oraz prowadzić do wad rozwojowych i pogorszenia rozwoju psychofizycznego dziecka. Dobrze, jeśli kobieta starająca się o dziecko, a szczególnie będąca w ciąży, ma wykonane badanie TSH. Powinno być ono powtórzone ok. 6 tygodni po porodzie, gdyż w przypadku wystąpienia niedoczynności po porodzie, kobieta może uznawać zmęczenie za naturalne albo nawet nie odczuwać go z powodu dużej mobilizacji psychicznej.
Badania TSH nie ma w najnowszym Rozporządzeniu Ministerstwa Zdrowia określającym zalecaną diagnostykę u kobiet ciężarnych.
Jednak wśród ginekologów coraz powszechniejsza jest świadomość jego wykonania u przyszłych matek.
Ponieważ większe ryzyko poronienia stwierdzono także w chorobie Hashimoto,niektórzy endokrynolodzy uważają, że kobiety w ciąży powinny mieć oznaczone przeciwciała anty- TPO, które wskazują dla tej choroby typowy stan zapalny tarczycy. Autoimmunologiczna choroba tarczycy typu Hashimoto często przebiega bez dostrzegalnych objawów, również poziom TSH i hormonów tarczycy może być prawidłowy. Powinny się przebadać szczególnie te kobiety, u których problemy z tarczycą występują rodzinnie.
Polecam w moim blogu artykuł "tarczyca- nadczynność albo niedoczynność tarczycy , badania , leczenie "
Źródło: "Porozmawiajmy o zdrowiu "-nr5/2011
czwartek, 12 stycznia 2012
niedziela, 8 stycznia 2012
Tarczyca - niedoczynność tarczycy czy nadczynność tarczycy? Badania , leczenie.
Tarczyca jest gruczołem wydzielenia wewnętrznego. Znajduje w przedniej części szyi, u dołu,bezpośrednio pod skórą. Przy pomocy hormonów steruje przemianą materii w całym organizmie. Reguluje wzrost tkanek, odpowiada za dojrzewanie układu nerwowego i kostnego u dzieci.Wpływa na tempo spalania jednych substancji i tworzenia innych, reguluje transport wody i przemiany cholesterolu, wapnia, fosforu, białka i innych związków. Jej nieprawidłowe działanie rzutuje na zdrowie całego organizmu, a przede wszystkim układu pokarmowego, serca, mięśni i układu nerwowego.
Wytwarzane przez tarczycę hormony to trójjodotyronina -hormony prodykowane przez T3 i tyroksyna- T4. Nadzór nad wydzielaniem T3 i T4( a dokładniej FT3M I FT4) pełnią : hormon przysadki - tyreotropina -TSH , oddziałujący na wydzielanie hormonów tarczycy i hormon podwzgórza - tyreoliberyna- TRH , decydujący o wydzielaniu TSH przez przysadkę.
Objawy nadczynności tarczycy :
chudnięcie, przyspieszenie przemiany materii, nerwowość, zmiany nastojów, drżenie rąk, uczucie gorąca, podwyższona temperatura ciała, przyspieszone tętno, kołatanie serca, arytmia serca, podwyższone ciśnienie tętnicze- skurczowe, biegunki, wygładzona, cienka i wilgotna skóra , wytrzeszcz oczu przy chorobie Gravesa- Basedowa, TSH poniżej normy.
Nadczynność jest powodowana chorobą Gravesa-Basedowa, wolem guzkowym, przyjmowaniem hormonów tarczycy, rakiem tarczycy i jego przerzutami lub wczesną fazą zapalenia gruczołu tarczowego.
Objawy niedoczynności tarczycy:
tycie, spowolnienie przemiany materii, senność, zmęczenie, uczucie chłodu,obniżona temperatura ciała\, zwolnione tętno, charakterystyczna "nalana" twarz , obrzęki podudzi, zaparcia, szorstka sucha skóra, wypadanie włosów, wole- powiększenie tarczycy, TSH powyżej normy.
Niedoczynność tarczycy jest skutkiem stanów zapalnych autoimmunologicznej choroby tarczycy (Hashimoto), niedoboru jodu w organizmie , a także leczenia operacyjnego innych chorób tarczycy.
Hormony są pewnego radzaju sterownikami, wydzielanymi przez gruczoły i wyspecjalizowane tkanki, a wpływające na pracę wszystkich komórek. Czynność niektórych gruczołów dokrewnych regulują hormony produkowane przez przysadkę, a z kolei jej działaniem sterują hormony wydzielane przez podwzgórze. Ten skomplikowany układ sam się reguluje poprzez ujemne sprzężenie zwrotne - wzrost wydzielania jednego hormonu i jego oddziaływanie hamują wydzielanie innego hormonu.
JOD niezbędny jest do produkcji hormonów tarczycy - stanowi ponad 60 % ich masy.Zbyt małe spożycie jodu jest przyczyną wola endemicznego, niedoczynności tarczycy, opóźnienia rozwoju u dzieci czy problemów z płodnością.
Kobiety w ciąży i karmiące piersią mają większe zapotrzebowanie na jod.Najlepszym źródłem tego pierwiastka są ryby morskie i owoce morza. W Polsce od 1996 roku jod w bezpiecznych ilościach dodawany jest do soli kuchennej. Zawierają go również niektóre wody mineralne.W przypadku choroby Hashimoto należy unikać nadmiaru jodu , nie stosować preparatów zawierających ten pierwiastek, np. suplementów diety czy nawet globulek przepisywanych w zakażeniach pochwy.
Chociaż objawy niedoczynności i nadczynności tarczycy są teoretycznie dość charakterystyczne, rozpoznanie choroby we wczesnym okresie nie zawsze jest oczywiste .Pozory mylą. Nie wszystkie dolegliwości występują u każdego pacjenta, a niektóre pojawiają się dopiero po dłuższym czasie trwania choroby.
Symptomy niedoczynności tarczycy mogą być maskowane przez inne problemy zdrowotne albo uznawane za skutek przemęczenia, depresji czy wieku.
W przypadku wystąpienia niedoczynności po porodzie, kobieta może uznawać zmęczenie za naturalne albo nawet nie odczuwać go z powodu dużej mobilizacji psychicznej.
Objawy nadczynności mogą być z kolei mylone z menopauzą (jak uderzenia gorąca, kołatanie serca), nerwicą, a nawet zaburzeniami psychicznymi.
Ostatecznym kryterium rozpoznania nadczynności lub niedoczynności są badania hormonalne.
BADANIA KRWI.
TSH - podstawowe przesiewowe badania ujawniające nadczynność lub niedoczynność tarczycy, a także zaburzenia czynności tarczycy, w których hormony tarczycy T3 i T4 są w normie. Poziom TSH zmienia się powoli, dlatego powtarzanie badania w krótkich odstępach czasu nie ma sensu.
T3 i T4, a dokładniej FT3I FT4 czyli hormony tarczycy - pomocne w uściśleniu rozpoznania. W dużym uproszczeniu, ich podwyższony poziom jest związany z nadczynnością, a obniżony z niedoczynnością, ale interpretacja wyników jest bardziej skomplikowana.
USG - jest najprostszym i najbezpieczniejszym badaniem obrazowym, Na jego podstawie można ocenić wielkość tarczycy, wykryć obecność guzków, cyst, torbieli i zwapnień, a także zmiany zapalne.
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa- polega na nakłuciu i pobraniu komórek do badania cytologicznego pod mikroskopem. Przeprowadzenie zabiegu pod kontrolą USG daje możliwość trafienia igłą w miejsce, które budzi podejrzenie. Dzięki biopsji można często wykluczyć lub potwierdzićzłośliwy charakter guzków, a tym samym podjąć decyzję czy konieczna jest operacja. Może się zdarzyć, że biopsja nie rozstrzygnie o charakterze zmian w tarczycy. Większość pacjentów boi się biopsji tarczycy, tymczasem badanie jest bezpieczne i prawie niebolesne.
Scyntygrafia, tomografia, elastografia- badanie obrazowe wykonane głównie w celu odróżnienia zmian nowotworowych.
Elastografia to bardzo młoda technika.Jest to rodzaj USG, które pozwala dodatkowo ocenić elastyczność tkanek. Dzięki niej można dokładniej wytypować zmiany, w przypadku których konieczna jest jest biopsja.
Jedynym badaniem tarczycy, na które NFZ może nas w razie konieczności skierować lekarz rodzinny jest TSH. Do wykonania wszystkich pozostałych badań potrzebne jest skierowanie od specjalisty.
Jeśli zdecydujemy się zrobić badania prywatnie, warto sprawdzić ceny w różnych laboratoriach i pracowniach. Oznaczenie TSH i T3, T4 kosztuje od 15 do 30zł, a przeciwciał anty- TPO i anty - TG od 30- 50 zł .Za USG tarczycy zapłacimy od 70 do 150zł, a za biopsję 0d 160 do 300zł.
Leczenie - jest ściśle zależne od przyczyny nadczynności lub niedoczynności .
W przypadku niedoczynności zawsze konieczne jest uzupełnianie hormonów tarczycy.Chorzy muszą systematycznie , codziennie rano,na czczo przyjmować odpowiednią dobraną dawkę L- tyroksyny. Nie wolno jej gwałtownie zmieniać- szczególnie niebezpieczne jest nagłe zwiększenie dawki u osób starszych i z chorobą wieńcową serca.Większość przypadków niedoczynności tarczycy wymaga przyjmowania L-tyroksyny do końca życia.
Nadczynność w zależności od jej przyczyny leczy się farmakologicznie- lekami hamującymi czynność tarczycy, jodem promieniotwórczym lub operacyjnie.Czasami konieczne jest zastosowanie wszystkich tych metod.
Warto badać tarczycę, gdyż jej nieprawidłowe funkcjonowanie rzutuje na zdrowie całego organizmu, a przede wszystkim układu pokarmowego, serca, mięśni i układy nerwowego.
PAMIĘTAJ !! Jeśli masz chorą tarczycę, zawsze poinformuj o tym lekarza, u którego leczysz się z innego powodu.Powiedz, jakie lekarstwa przyjmujesz albo przynieś opakowanie. Jest to konieczne, ponieważ na czynność tarczycy wpływają leki stosowane w niektórych chorobach i preparaty wykorzystywane w diagnostyce kontrastowej np.w urografii, tomografii, koronarografii czy angiografii - a zaburzenia pracy tarczycy rzutują na stan wielu narządów.
Źródło : "Porozmawiajmy o zdrowiu"- nr 5/2011
Wytwarzane przez tarczycę hormony to trójjodotyronina -hormony prodykowane przez T3 i tyroksyna- T4. Nadzór nad wydzielaniem T3 i T4( a dokładniej FT3M I FT4) pełnią : hormon przysadki - tyreotropina -TSH , oddziałujący na wydzielanie hormonów tarczycy i hormon podwzgórza - tyreoliberyna- TRH , decydujący o wydzielaniu TSH przez przysadkę.
Objawy nadczynności tarczycy :
chudnięcie, przyspieszenie przemiany materii, nerwowość, zmiany nastojów, drżenie rąk, uczucie gorąca, podwyższona temperatura ciała, przyspieszone tętno, kołatanie serca, arytmia serca, podwyższone ciśnienie tętnicze- skurczowe, biegunki, wygładzona, cienka i wilgotna skóra , wytrzeszcz oczu przy chorobie Gravesa- Basedowa, TSH poniżej normy.
Nadczynność jest powodowana chorobą Gravesa-Basedowa, wolem guzkowym, przyjmowaniem hormonów tarczycy, rakiem tarczycy i jego przerzutami lub wczesną fazą zapalenia gruczołu tarczowego.
Objawy niedoczynności tarczycy:
tycie, spowolnienie przemiany materii, senność, zmęczenie, uczucie chłodu,obniżona temperatura ciała\, zwolnione tętno, charakterystyczna "nalana" twarz , obrzęki podudzi, zaparcia, szorstka sucha skóra, wypadanie włosów, wole- powiększenie tarczycy, TSH powyżej normy.
Niedoczynność tarczycy jest skutkiem stanów zapalnych autoimmunologicznej choroby tarczycy (Hashimoto), niedoboru jodu w organizmie , a także leczenia operacyjnego innych chorób tarczycy.
Hormony są pewnego radzaju sterownikami, wydzielanymi przez gruczoły i wyspecjalizowane tkanki, a wpływające na pracę wszystkich komórek. Czynność niektórych gruczołów dokrewnych regulują hormony produkowane przez przysadkę, a z kolei jej działaniem sterują hormony wydzielane przez podwzgórze. Ten skomplikowany układ sam się reguluje poprzez ujemne sprzężenie zwrotne - wzrost wydzielania jednego hormonu i jego oddziaływanie hamują wydzielanie innego hormonu.
JOD niezbędny jest do produkcji hormonów tarczycy - stanowi ponad 60 % ich masy.Zbyt małe spożycie jodu jest przyczyną wola endemicznego, niedoczynności tarczycy, opóźnienia rozwoju u dzieci czy problemów z płodnością.
Kobiety w ciąży i karmiące piersią mają większe zapotrzebowanie na jod.Najlepszym źródłem tego pierwiastka są ryby morskie i owoce morza. W Polsce od 1996 roku jod w bezpiecznych ilościach dodawany jest do soli kuchennej. Zawierają go również niektóre wody mineralne.W przypadku choroby Hashimoto należy unikać nadmiaru jodu , nie stosować preparatów zawierających ten pierwiastek, np. suplementów diety czy nawet globulek przepisywanych w zakażeniach pochwy.
Chociaż objawy niedoczynności i nadczynności tarczycy są teoretycznie dość charakterystyczne, rozpoznanie choroby we wczesnym okresie nie zawsze jest oczywiste .Pozory mylą. Nie wszystkie dolegliwości występują u każdego pacjenta, a niektóre pojawiają się dopiero po dłuższym czasie trwania choroby.
Symptomy niedoczynności tarczycy mogą być maskowane przez inne problemy zdrowotne albo uznawane za skutek przemęczenia, depresji czy wieku.
W przypadku wystąpienia niedoczynności po porodzie, kobieta może uznawać zmęczenie za naturalne albo nawet nie odczuwać go z powodu dużej mobilizacji psychicznej.
Objawy nadczynności mogą być z kolei mylone z menopauzą (jak uderzenia gorąca, kołatanie serca), nerwicą, a nawet zaburzeniami psychicznymi.
Ostatecznym kryterium rozpoznania nadczynności lub niedoczynności są badania hormonalne.
BADANIA KRWI.
TSH - podstawowe przesiewowe badania ujawniające nadczynność lub niedoczynność tarczycy, a także zaburzenia czynności tarczycy, w których hormony tarczycy T3 i T4 są w normie. Poziom TSH zmienia się powoli, dlatego powtarzanie badania w krótkich odstępach czasu nie ma sensu.
T3 i T4, a dokładniej FT3I FT4 czyli hormony tarczycy - pomocne w uściśleniu rozpoznania. W dużym uproszczeniu, ich podwyższony poziom jest związany z nadczynnością, a obniżony z niedoczynnością, ale interpretacja wyników jest bardziej skomplikowana.
USG - jest najprostszym i najbezpieczniejszym badaniem obrazowym, Na jego podstawie można ocenić wielkość tarczycy, wykryć obecność guzków, cyst, torbieli i zwapnień, a także zmiany zapalne.
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa- polega na nakłuciu i pobraniu komórek do badania cytologicznego pod mikroskopem. Przeprowadzenie zabiegu pod kontrolą USG daje możliwość trafienia igłą w miejsce, które budzi podejrzenie. Dzięki biopsji można często wykluczyć lub potwierdzićzłośliwy charakter guzków, a tym samym podjąć decyzję czy konieczna jest operacja. Może się zdarzyć, że biopsja nie rozstrzygnie o charakterze zmian w tarczycy. Większość pacjentów boi się biopsji tarczycy, tymczasem badanie jest bezpieczne i prawie niebolesne.
Scyntygrafia, tomografia, elastografia- badanie obrazowe wykonane głównie w celu odróżnienia zmian nowotworowych.
Elastografia to bardzo młoda technika.Jest to rodzaj USG, które pozwala dodatkowo ocenić elastyczność tkanek. Dzięki niej można dokładniej wytypować zmiany, w przypadku których konieczna jest jest biopsja.
Jedynym badaniem tarczycy, na które NFZ może nas w razie konieczności skierować lekarz rodzinny jest TSH. Do wykonania wszystkich pozostałych badań potrzebne jest skierowanie od specjalisty.
Jeśli zdecydujemy się zrobić badania prywatnie, warto sprawdzić ceny w różnych laboratoriach i pracowniach. Oznaczenie TSH i T3, T4 kosztuje od 15 do 30zł, a przeciwciał anty- TPO i anty - TG od 30- 50 zł .Za USG tarczycy zapłacimy od 70 do 150zł, a za biopsję 0d 160 do 300zł.
Leczenie - jest ściśle zależne od przyczyny nadczynności lub niedoczynności .
W przypadku niedoczynności zawsze konieczne jest uzupełnianie hormonów tarczycy.Chorzy muszą systematycznie , codziennie rano,na czczo przyjmować odpowiednią dobraną dawkę L- tyroksyny. Nie wolno jej gwałtownie zmieniać- szczególnie niebezpieczne jest nagłe zwiększenie dawki u osób starszych i z chorobą wieńcową serca.Większość przypadków niedoczynności tarczycy wymaga przyjmowania L-tyroksyny do końca życia.
Nadczynność w zależności od jej przyczyny leczy się farmakologicznie- lekami hamującymi czynność tarczycy, jodem promieniotwórczym lub operacyjnie.Czasami konieczne jest zastosowanie wszystkich tych metod.
Warto badać tarczycę, gdyż jej nieprawidłowe funkcjonowanie rzutuje na zdrowie całego organizmu, a przede wszystkim układu pokarmowego, serca, mięśni i układy nerwowego.
PAMIĘTAJ !! Jeśli masz chorą tarczycę, zawsze poinformuj o tym lekarza, u którego leczysz się z innego powodu.Powiedz, jakie lekarstwa przyjmujesz albo przynieś opakowanie. Jest to konieczne, ponieważ na czynność tarczycy wpływają leki stosowane w niektórych chorobach i preparaty wykorzystywane w diagnostyce kontrastowej np.w urografii, tomografii, koronarografii czy angiografii - a zaburzenia pracy tarczycy rzutują na stan wielu narządów.
Źródło : "Porozmawiajmy o zdrowiu"- nr 5/2011
Subskrybuj:
Posty (Atom)